Jordi Cruijff: “Mijn vader stond erop dat ik naast het voetbal ook studeerde”
1 september 2021
Diversiteit in de sport, alleen een beleid of ook uitvoerbaar?
31 januari 2022Kickboksen: van schimmige 'bad boy' naar een breder beoefende sport
Twee student-sporters van de Johan Cruyff Academy bestudeerden de factoren die kickboksen populair maken, om het lokale Kickboks Center Leek te helpen
Credits header: Douwsies fotografieTessa Dijkstra is kickbokster en combineert de sport met haar hbo-studie Sportmarketing aan de Johan Cruyff Academy Groningen. Met medestudente en wakeboardster Iris van Suchtelen van de Haare, analyseerde zij voor een studieopdracht de factoren die de populariteit van kickboksen bepalen, om vervolgens te bekijken hoe die kunnen worden ingezet om de positie van het lokale Kickboks Center Leek verder te verbeteren.
Kickboksen zit duidelijk in de lift. Volgens Vechtsportinfo nam het aantal kickboksers in Nederland fors toe tot zo’n 65.000 deelnemers in 2018, in vergelijking met ruim 50.000 in 2015 en de jaren daarvoor. De cijfers zijn van voor covid, maar de verwachting is dat de populariteit zal blijven stijgen.
In Nederland is er de afgelopen jaren het nodige gedaan aan de positie van full-contact vechtsporten. Dit werd met name ingegeven door de diverse geweldsincidenten rondom vechtsporters, gala’s en banden met de georganiseerde criminaliteit, wat regelmatig tot commotie leidde in de maatschappij. De overheid en de sportwereld namen het initiatief om daar wat aan te doen en volgens een rapport van het Mulier Instituut over full-contact vechtsporten is er in Nederland veel verbeterd.
De positieve kanten van kickboksen worden door meer mensen opgemerkt en het imago van de vechtsport is aanzienlijk verbeterd. We vroegen Tessa Dijkstra en Iris van Suchtelen van de Haare naar hun opinie over de ontwikkelingen die kickboksen heeft doorgemaakt, de huidige positie van de sport en de persoonlijke ervaringen van Tessa in kickboksen en haar disipline: Muay Thai.
Kickboksen zit duidelijk in de lift. Volgens Vechtsportinfo nam het aantal kickboksers in Nederland fors toe tot zo’n 65.000 deelnemers in 2018, in vergelijking met ruim 50.000 in 2015 en de jaren daarvoor. De cijfers zijn van voor covid, maar de verwachting is dat de populariteit zal blijven stijgen.
In Nederland is er de afgelopen jaren het nodige gedaan aan de positie van full-contact vechtsporten. Dit werd met name ingegeven door de diverse geweldsincidenten rondom vechtsporters, gala’s en banden met de georganiseerde criminaliteit, wat regelmatig tot commotie leidde in de maatschappij. De overheid en de sportwereld namen het initiatief om daar wat aan te doen en volgens een rapport van het Mulier Instituut over full-contact vechtsporten is er in Nederland veel verbeterd.
De positieve kanten van kickboksen worden door meer mensen opgemerkt en het imago van de vechtsport is aanzienlijk verbeterd. We vroegen Tessa Dijkstra en Iris van Suchtelen van de Haare naar hun opinie over de ontwikkelingen die kickboksen heeft doorgemaakt, de huidige positie van de sport en de persoonlijke ervaringen van Tessa in kickboksen en haar disipline: Muay Thai.
Tessa Dijkstra. Credits foto: SDM box sportfotografie.
Regulering vechtsporten
Zes maatregelen die genomen zijn om de positie van full-contact vechtsporten in Nederland te verbeteren (bron: Mulier Instituut):
- Instellen van een vechtsportautoriteit.
- Ontwikkelen en invoeren van een keurmerk voor vechtsportscholen.
- Ontwikkelen en invoeren van een richtlijn voor vechtsportevenementen.
- Treffen van maatregelen ter bevordering van de veiligheid van (jonge) vechtsporters.
- Ontwikkelen en invoeren van een licentiesysteem voor stakeholders in de vechtsportsector.
- Ontwikkelen en implementeren van lokaal beleid voor vechtsporten.
Welke ontwikkelingen hebben er volgens jou toe bijgedragen dat kickboksen aan populariteit gewonnen heeft?
Vroeger werd de sport sterk geassocieerd met de criminele wereld en achter de schermen gebeurden er dingen die het daglicht niet konden verdragen. De grote criminelen zaten vaak vooraan bij wedstrijden. Er kunnen natuurlijk nog steeds dingen beter, maar het is nu duidelijk een stuk positiever.“Vroeger zaten de criminelen vaak vooraan bij de wedstrijden. Het is nu duidelijk een stuk positiever” – Tessa Dijkstra
Rico Verhoeven heeft hierin een grote rol gespeeld. Hij is het gezicht van kickboksen in Nederland geworden en hij heeft veel voor de sport betekend, mede dankzij de legendarische ‘Rico vs Badr’-wedstrijden, waarin good guy Rico Verhoeven het opnam tegen bad guy Badr Hari.
“Om het imago verder te verbeteren, zou het goed zijn als er naast Rico een nieuw gezicht bijkomt” – Tessa Dijkstra
Momenteel zie ik in mijn eigen omgeving wel dat sommige mensen een beetje 'klaar' zijn met Rico. Het zou goed zijn als er een nieuw gezicht bij komt, maar het was wel dankzij hem dat kickboksen een veel positiever imago heeft gekregen en niet altijd alleen maar vergeleken wordt met het criminele circuit. Hij heeft ook de media enorm goed ingezet om dat imago te verbeteren.
Bij de Rico vs. Badr-wedstrijden werden slimme marketingtrucjes toegepast door kickboksbond Glory, waardoor uiteindelijk ‘de hele wereld’ meekeek (bron: NOS). Wat vind jij van deze marketingstrategie?
Ja, daar ben ik het wel mee eens. Ik vind dat ze dat heel goed gedaan hebben, want het trok onwijs veel kijkers natuurlijk. Er werd slim ingespeeld op de rivaliteit tussen de twee vechters, waardoor de spanning heel mooi werd opgebouwd en er op social media steeds meer followers over gingen praten en een kant kozen. Hun bekendheid en populariteit is daardoor enorm gestegen, waardoor het twee hele bekende kickboksers zijn geworden die tegen elkaar strijden.“Er werd slim ingespeeld op de rivaliteit, waardoor de spanning heel mooi werd opgebouwd. Ook zaten ze daarbij vooraf eigenlijk al in de wedstrijd en intimeerden ze elkaar, wat ook echt bij de sport hoort” – Tessa Dijkstra
Naast de wedstrijd zelf, zaten ze eigenlijk al vooraf in de wedstrijd, waarbij ze elkaar probeerden te intimideren, waardoor de wedstrijd al gewonnen kon zijn, voordat die begon – dat was heel goed gedaan. Het hoort ook echt bij de sport.
Loopt het imago van kickboksen geen gevaar, als in de media zoveel nadruk op de 'bad boy-kant' van de sport ligt?
Misschien wel, ik denk dat dit soort dingen als tussen Rico en Badr niet te veel moeten voorkomen, maar voor Badr Hari werkt dit imago natuurlijk wel extreem goed. Ik ben ervan overtuigd dat als hij niet zo was neergezet, de Rico vs. Badr-wedstrijden een stuk minder bekeken zouden zijn. Kickboksen moet er een beetje gevaarlijk en spannend uitzien. Het blijft toch een vechtsport en ik denk dat als je dat niet zo zou laten zien, de mensen het minder interessant zouden vinden.“Kickboksen moet er een beetje gevaarlijk en spannend uitzien. Het blijft toch een vechtsport!” – Tessa Dijkstra
‘Tuurlijk hebben zij het bij ‘Badr vs Rico’ enorm opgestookt om meer kijkers te krijgen, maar aan het einde van de wedstrijd zie je wel dat de vechters vaak naar elkaar toe komen en elkaar een boks/knuffel geven om respect naar de ander te tonen. Ook die kant zit aan de sport en ik denk dat we dat op andere momenten nog meer onder de aandacht zouden kunnen brengen.
De verschillende kanten van vechtsport: intimidatie en respect.
Er zijn mensen die nog niet overtuigd zijn van de positieve kant van kickboksen. Kun je uitleggen hoe kickboksen meer is dan ‘een potje knokken’?
Het draait bij kickboksen grotendeels om respect, wat te zien is bij elke training. Respect toon je om te beginnen door het groeten voor en na de training. En tijdens de training geef je elkaar een boks voor en na een sparringsronde. Dit gebeurt meestal ook bij de wedstrijden.“Bij kickboksen draait het grotendeeld om respect. Het is ook een ongeschreven regel dat je tijdens trainingen het niveau aanpast aan dat van de mindere vechter” – Tessa Dijkstra
Ook toon je respect door bij de training rekening te houden met het niveau van je tegenstander, als je tegenover een minder ervaren vechter komt te staan. Dit is ook een ongeschreven regel bij ons in de gym. Je past je aan op de mindere vechter.
In de ring komt respect terug in de vorm van het groeten van de juryleden en de scheidsrechter, als je de ring inkomt. In Muay Thai gaat dit nog verder door middel van een ritueel: de Wai Kru. Deze kant van de sport komt uit Thailand, de Wai Kru is deels ook voor het geloof.
“Ik vermoed dat respect in vechtsport zo belangrijk is om een balans te vinden. Je slaat elkaar maar je tegenstander is niet je vijand” – Tessa Dijkstra
Ik vermoed dat respect zo belangrijk is in deze sport, om een balans te vinden tussen het feit dat je elkaar slaat, maar dat dit niet betekent dat je tegenstander ook je vijand is. Via het respect dat je uit, toon je waardering voor je trainer en je tegenstander en wat die voor jou betekenen. Het agressieve karakter dat de vechtsport heeft, maakt dat respect een nog belangrijkere rol inneemt dan bij andere sporten.
Daarnaast zijn er veel andere redenen waarom ik zo van de sport houd en die volgens mij ook bijdragen aan de populariteit ervan. Kickboksen is heel goed voor je conditie. Veel fitnesscentra geven om deze reden vaak ook bokszak-trainingen. Ook wordt kickboksen steeds vaker gezien als een sport die je weerbaarder maakt en daarom wordt kickboksen bij vrouwen ook steeds populairder.
___
Video, Thailand, Muay Thai-beoefenaar toont de Wai Kru-bewegingen:
Maar wat maakt kickboksen voor jou nou tot de allermooiste sport die er is?
Dit vind ik altijd een lastige vraag. Veel mensen denken dat het erom gaat dat je iemand zo hard en vaak mogelijk slaat en deels is dat natuurlijk wel waar. Maar kickboksen heeft ook een hele andere kant, die je moet trainen.“Het blijft lastig te verklaren dat je voldoening haalt uit het zo hard mogelijk slaan van iemand, maar daarachter zit een goede techniek en snelheid, die je moet trainen” – Tessa Dijkstra
Je kan niet zonder goede technieken en snelheid – die zijn belangrijker dan kracht – en wij trainen daar dus vaak op, waarbij je voetenwerk ook belangrijk is. Dat lijkt simpel, maar blijkt vaak moeilijker dan gedacht. Het leren van deze technieken vind ik erg leuk. Je moet nadenken en leert het stap voor stap. Uiteindelijk kan je het dan zonder nadenken en tijdens het sparren kan je die technieken dan weer toepassen.
Ook kan je jezelf goed uitdagen in deze sport. Je gebruikt je hele lichaam en ook het opzoeken van mijn eigen grenzen vind ik er leuk aan: zo hard, snel en foutloos mogelijk de oefening doen en dit volhouden tot de trainer zegt dat je mag stoppen.
“Het voelt vooral heel goed als je op het juiste moment de trap of stoot inzet en de ander precies op de goede plek raakt” – Tessa Dijkstra
Maar het leuk vinden om iemand anders pijn te doen, klinkt natuurlijk raar. Toch is dit wel het geval bij mij. Het gaat er dan niet alleen om hoe hard je een stoot of trap maakt; het voelt vooral heel goed als je op het juiste moment de trap of stoot inzet en de ander precies op de goede plek raakt.
Er zijn ook veel vechtsporters die het vergelijken met schaken, want je moet steeds een stap vooruitdenken. Als je tegenstander een trap maakt, moet jij al weten hoe je hierop gaat reageren en dat punt terugpakken. Voor wie dat spelletje begrijpt, is kickboksen heel leuk.
Welke regelgeving draagt volgens jou bij aan het verbeteren van de vechtsport in Nederland?
Momenteel zijn ze landelijk bezig met het ontwikkelen en implementeren van een keurmerk. Dat heeft natuurlijk veel invloed op de sportscholen, want die moeten ervoor zorgen dat ze de kwaliteit van de sport op orde hebben, zodat potentiële leden kunnen zien naar welke gym ze het beste kunnen gaan.“Het keurmerk zorgt ervoor dat de sportscholen de kwaliteit van de sport goed op orde moeten hebben” – Tessa Dijkstra
Je kan niet zonder goede technieken en snelheid – die zijn belangrijker dan kracht – en wij trainen daar dus vaak op, waarbij je voetenwerk ook belangrijk is. Dat lijkt simpel, maar blijkt vaak moeilijker dan gedacht. Het leren van deze technieken vind ik erg leuk. Je moet nadenken en leert het stap voor stap. Uiteindelijk kan je het dan zonder nadenken en tijdens het sparren kan je die technieken dan weer toepassen.
Sinds 2019 is er een fight passport-systeem, dat als een online wedstrijdboekje dient voor alle full-contact vechtsporters: kickboksers, Thaiboksers en Mixed Martial Art-sporters. Het systeem zorgt ervoor dat vechters en trainers niet kunnen rommelen met de gegevens van de vechters en is dus vooral van belang voor wedstrijdvechters. Je krijgt zo ook eerlijkere gevechten.
Andere regelingen betreffen de kinderen, die mogen in de ring vechten vanaf 10 jaar en je mag pas vanaf 18 jaar naar het hoofd stoten. Ook is het vechten zonder bescherming nu van 16 naar 18 jaar gegaan. Alhoewel ik snap dat de regel ouders misschien gerust kan stellen, vind ik dit persoonlijk geen goede regel. De gevechten worden er niet beter op, aangezien je je hoofd niet hoeft te beschermen en bovendien krijg je vanaf je 18e dus opeens stoten en trappen naar je hoofd en dan ook nog meteen zonder bescherming! Deze stap is nu dus veel groter geworden dan voor deze regels.
“Door de regelgeving krijg je vanaf je 18e opeens stoten en trappen naar je hoofd en dan ook nog meteen zonder bescherming! Deze stap is nu dus veel groter geworden dan voor deze regels” – Tessa Dijkstra
De regel vanaf 10 jaar in de ring vechten vind ik overigens wel goed, want bij kickboksen komt het nogal eens voor dat ouders hun kind pushen om op kickboksen te gaan en die worden zo beter beschermd.
Is er ook regelgeving die je mist?
Ja, bij de weging. In kickboksen geldt: hoe zwaarder je bent, hoe meer massa je achter je stoten en trappen kunt zetten. Ik maak vaak mee dat mijn tegenstander veel te zwaar is. Zij geven zich op voor een lichter gewicht en komen soms gewoon 5kg te zwaar bij de weging.Meestal worden de beide trainers dan bij de bond geroepen en wordt er aan de trainer van de lichtere vechter gevraagd, of die de wedstrijd door wil laten gaan. In mijn geval is dit eigenlijk altijd een ‘ja’, want je komt immers om te vechten en niet om toe te kijken. Toch is het best gevaarlijk als je tegenover iemand staat, die een stuk zwaarder is dan jijzelf.
“Omdat je komt om te vechten, zeg je meestal 'ja' tegen gevechten met tegenstanders die soms 5kg te zwaar bij de weging verschijnen. Daar zou betere regelgeving voor moeten komen” – Tessa Dijkstra
Ik denk dat ze hierin strenger zouden moeten worden, met een aantekening en een boete en de wedstrijd afzeggen, in plaats van de keuze bij de trainer van de lichtere speler neer te leggen, want trainers – en vooral vechters – willen toch wel vechten.
De regel vanaf 10 jaar in de ring vechten vind ik overigens wel goed, want bij kickboksen komt het nogal eens voor dat ouders hun kind pushen om op kickboksen te gaan en die worden zo beter beschermd.
Case: Kickboks Center Leek
Iris en Tessa hebben de situatie van Kickboks Center Leek geanalyseerd, om hen te adviseren over kansen:Wat vonden jullie goed aan het aanbod? Ze hebben verschillend aanbod, er zijn trainingen voor kinderen t/m 10 jaar, 10 t/m 18 jaar, wedstrijdvechters en recreanten. Daarnaast zijn er ook nog specifieke trainingen voor vrouwen en mannen en worden er naast kickboksen nog HIIT-trainingen gegeven. De leden hebben dus veel te kiezen, waarbij je persoonlijke aandacht krijgt van ervaren trainers.
Hoe werven ze hun klanten? Ze zijn niet heel erg gericht op groei, om de kwaliteit van de groepen te waarborgen, maar er worden door hen wel clinics op scholen gegeven. Een ander voordeel is dat ze gebruik maken van de plaatselijke sporthal, waardoor mensen die naar de sporthal komen, sneller met hen in aanraking komen. Een ander voordeel voor hen is dat ze verhuisd zijn van Roden naar Leek. De leden uit Roden blijven bijna allemaal en daarnaast trek je ook nieuwe mensen uit Leek aan.
Waar zien jullie kansen? Ze zouden meer kunnen doen met social media, hierdoor bereik je toch een grote doelgroep en kan je ze meer inzicht geven in hoe de trainingen eruitzien en wat de sfeer is in de gym. Op de website staan alle belangrijke dingen goed aangegeven. Wellicht is het een idee om meer kleine momentjes van de trainingen te fotograferen en te posten, hierdoor kan je het nog toegankelijker en persoonlijker maken.
De populariteit van kickboksen is gegroeid, met name op recreatief niveau en onder vrouwen. Denk je dat hier nog kansen liggen?
Kickboksen werd altijd als mannensport gezien, maar sinds bekender is geworden wat de sport voor je weerbaarheid en conditie kan doen, is het steeds populairder geworden, met name ook onder vrouwen. Veel sportscholen hebben nu aparte trainingen, waarbij het er vooral om gaat de technieken te leren en aan de conditie te werken en dus niet om elkaar zo hard mogelijk te slaan.“Veel sportscholen bieden nu ook trainingen waarbij het om de technieken gaat en om aan weerbaarheid en conditie te werken en dus niet om elkaar te slaan” – Tessa Dijkstra
De populariteit is dus flink aan het stijgen en ik denk dat deze lijn nog wel blijft voortzetten. Veel gyms zouden dit aanbod extra kunnen belichten, door het regelmatig ook op social mediakanalen te plaatsen. Het is natuurlijk erg stereotiep om roze te gebruiken voor vrouwen, maar je zou misschien wel bepaalde tinten kunnen gebruiken zodat het bij nieuwe doelgroepen opvalt. Dan maak je duidelijker waarom het gaat, en het wordt dan iets specifieks voor die doelgroep, zoals vrouwelijke sporters.
Weerbaarheid is daarbij natuurlijk het belangrijkste aspect voor veel vrouwen die gaan kickboksen. Dit kan trouwens ook voor kinderen goed gebruikt worden. Zelf ben ik ook op kickboksen gegaan, omdat ik als kind te veel over me heen liet lopen en mijn ouders dachten dat kickboksen bij zou kunnen dragen om daar iets aan te doen.
“Werken aan weerbaarheid is voor veel vrouwen een motief om te gaan kickboksen, maar het kan ook voor kinderen goed werken” – Tessa Dijkstra
Maar naast weerbaarheid is conditie en afvallen, denk ik, iets waar je bij vrouwen op in kunt spelen. Velen zijn niet tevreden over hun lichaam en willen sporten om hier verandering in te brengen. Hiermee zou je ook veel mensen over de streep kunnen trekken om überhaupt te gaan sporten en dus te kickboksen.
Tenslotte, zie jij nog kansen waar we het nog niet over hebben gehad?
Ik leg me toe op Muay Thai en het Internationaal Olympisch Comité (IOC) heeft Muay Thai een voorlopige erkenning als Olympische sport gegeven. Dat is mede dankzij de inzet van de Muay Thai Organisatie Nederland (MON). De sport krijgt nu financiering vanuit het IOC en Muay Thai heeft nu meer kans om over drie jaar op het olympische programma te komen van de Spelen in Parijs. Dat zou natuurlijk een enorm verschil kunnen maken voor de verdere ontwikkelingen en populariteit van de sport.
Tessa Dijkstra. Foto: Douwsies fotografie.
